(online) Al-Ghazali: kampioen of tegenstander van filosofie? – lezing Cornelis van Lit

Hij wordt de belangrijkste moslim na Mohammed genoemd, maar in Westerse literatuur wordt hij steevast weggezet als een rabiate anti-intellectueel, een voorvader van het moderne extremisme: al-Ghazali. In deze lezing aandacht voor stempels en hokjes, die als iemand ze eenmaal toegewezen krijgt, heel moeilijk ongedaan gemaakt zijn.

De boeken van Abu Hamid al-Ghazali behoren tot de beste filosofie die de Middeleeuwen heeft voortgebracht. Hij wordt de belangrijkste moslim na Mohammed genoemd, maar in Westerse literatuur wordt hij steevast weggezet als een rabiate anti-intellectueel, een voorvader van het moderne extremisme. In deze lezing aandacht voor stempels en hokjes, die als iemand ze eenmaal toegewezen krijgt, heel moeilijk ongedaan gemaakt zijn. Met als belangrijkste vraag: is islamitische filosofie nou filosofie of islamitisch? En kan een nieuwe Nederlandse vertaling van Al-Ghazali bijdragen aan een bredere filosofische canon?

U kunt zich aanmelden voor deze publiekslezing van het Utrecht Religie Forum door een mail te sturen naar co-organisator Ellen van de Bovenkamp: e.vandebovenkamp@uu.nl

Let op: dit is een lezing van Cornelis van Lit, één van de auteurs van de vertaling en inleiding van Verlost van Onzin, waar ook Gerko Tempelman aan meewerkte.

De bijbel in twee uur: intriges, politiek en bloed

De bijbel is met afstand het meest invloedrijke boek in de Westerse geschiedenis. Zonde als je er niets vanaf weet. Of: zonde als je er een verkeerde beeld van hebt gevormd. En daarom is er nu een spoedcursus bijbel.

De bijbel is met afstand het meest invloedrijke boek in de Westerse geschiedenis. Zonde als je er niets vanaf weet. Of: zonde als je er een verkeerde beeld van hebt gevormd. En daarom is er nu een spoedcursus bijbel. Vanuit historisch perspectief. Met historische bronnen. Want de mensen die de bijbel schreven waren ook gewoon mensen van vlees en bloed. Temidden van tijden van intriges, politiek en bloed. Net als tegenwoordig eigenlijk.

We nemen drie simpele stappen om de bijbel beter te snappen: er is één kernverhaal, er is één hoofdpijndossier en er is een boedelscheiding tussen Joden en Christenen. Wat was de historische inbedding van de teksten? Hoe werden ze begrepen in de tijd dat ze werden opgeschreven?

Geen zweverigheid en geen dogmatiek bij ‘de bijbel in anderhalf uur’, wel een fascinerend historisch inkijkje in één van de meest bepalende verhalen ter wereld. En een beter begrip van waar onze cultuur uit voort komt en hoe religies werken.

Opzet​:
● Introductie
● Doordenkvraag
● Stap 1: het kernverhaal (Oude Testament)
● Stap 2: het hoofdpijndossier (Oude Testament)
● Pauze (15 min)
● Stap 3: intriges, politiek en bloed (rondom het jaar 0)
● Afsluiter: hoe het verder ging (Jezus, Nieuwe Testament, Flavius Josephus)
● Vragen (15 min)

Lezing Fake News (Borne)

Sinds Donald Trump president is, gaat het steeds vaker over fake news. Wie heeft er gelijk? En hoe weet je dat?

Sinds Donald Trump president is, gaat het steeds vaker over fake news. Soms lijken we met z’n allen in een partijtje moddergooien terecht te zijn gekomen tussen feiten en alternatieve feiten. Wie heeft er gelijk? En hoe bepaal je dat? De geschiedenis van de filosofie laat zien dat het nog niet zo eenvoudig is om te bepalen wat waarheid is. Maar we gaan het toch proberen. Want Donald Trump zet iedereen aan het denken: voor, en tegenstanders.

In dit college Fake news door filosoof – docent Gerko Tempelman staan we stil bij typische vragen in het tijdperk Trump. Tijdens de lezing vullen we de cheat sheet waarheid in met messcherpe definities van alle belangrijke woorden in het fake-news-debat. Tussendoor komt Plato langs, Immanuel Kant en zelfs hedendaagse denkers als Zizek en Caputo. We belichten ‘waarheid’ vanuit drie perspectieven en bovenal zijn we zo kritisch mogelijk naar onszelf: hebben wij het eigenlijk wel bij het rechte eind of missen we ergens iets? En hoe weten we dat?

Hoop in een cynische tijd

Afgelopen zomer verschenen er diverse boeken over hoop. De meeste mensen deugen; The second mountain; Hoop. Boeken die het cynisme zat zijn. Iets dat op de één of andere manier in ons allemaal zit. Het zou tijd worden om daar wat tegen te doen.

Hoop in een cynische tijd

Afgelopen zomer verschenen er diverse boeken over hoop. De meeste mensen deugen; The second mountain; Hoop. Boeken die het cynisme zat zijn. Iets dat op de één of andere manier in ons allemaal zit. Het zou tijd worden om daar wat tegen te doen.

Maar er zit ook een gevaar in: veel mensen worden juist nóg cynischer van boeken over hoop. Alsof het iets onoverkomelijks is. Daarom wordt het tijd voor een analyse van het cynisme. Hoe komen we eraan? Is het ergens goed voor? En kunnen we zonder? Filosoof Gerko Tempelman denkt hier graag 28 oktober met jou over door. Van harte uitgenodigd op deze tweede avond van AmstelveenSpreekt op maandag 28 oktober a.s. vanaf 18.00 uur in boekhandel Venstra.

Organisatie: sinds september 2019 vormt iMove samen met BV Amstelveen en Stichting Stadsverhalen AmstelveenSpreekt. Zie voor meer informatie www.asmtelveenspreekt.nl

Lezing Ongeneeslijk Religieus (Ede)

Er is geen ontkomen meer aan: religie is terug in het publieke domein. Hoe is dat gebeurd? Het is tijd voor een frisse, filosofische blik op deze materie.

Er is geen ontkomen meer aan: religie is terug in het publieke domein. Islamieten, hipsterchristenen en een wildgroei aan oosterse en germaanse spiritualiteit – de Groene Amsterdammer noemt het ‘de verrassende comeback van religie’ en in de Balie wordt er druk over gediscussieerd. Hoe is dat gebeurd? Het is tijd voor een frisse, filosofische blik op deze materie.

Filosoof en theoloog Gerko Tempelman, kent beide werelden en schreef er het boek Ongeneeslijk Religieus over. In deze lezing praat hij je bij. Hij geeft een filosofische kijk op wat geloven is en hoe God verdween uit het westerse denken. Vervolgens staat hij stil bij de hedendaagse atheïstische filosofen die het christelijke verhaal herontdekt hebben, in een zoektocht naar een verklaring voor de verwarrende ‘ongeneeslijk religiositeit’ van onze wereld.

Deze lezing geeft je een verscherpte blik op onze verwarrend realiteit maar laat niet na je ook zelf aan het denken te zetten.

Theaterstuk: Ode aan de Twijfel

Voor de premiere van Ode aan de Twijfel van muziektheatercollectief Kassett, waar ik filosofisch adviseur ben, geef ik een korte lezing over filosofie en twijfel. Meer informatie en tickets hieronder.

Voor de premiere van Ode aan de Twijfel van muziektheatercollectief Kassett, waar ik filosofisch adviseur ben, geef ik een korte lezing over filosofie en twijfel. Meer informatie en tickets hieronder.

haters gonna hate maar dit is wat je zeker weet

Je bent een mens van vlees en bloed, je bed is van hout en morgen komt de zon op. Je weet het zeker. Maar hoe zeker is die zekerheid? Films als the Matrix, Inception en The Truman Show gaven ons al een kijkje achter de schermen: misschien is ons leven helemaal niet zo echt als we denken. Misschien worden we allemaal voor de gek gehouden door een evil genius. Filosoof Descartes zei het eeuwen geleden al.

Muziektheatercollectief KASSETT doet sinds 2015 onderzoek naar het fenomeen ‘twijfel’. Wat is het voordeel van de twijfel? KASSETT gelooft dat de wereld baat heeft bij openlijk durven twijfelen. Tussentijdse resultaten werden gepresenteerd in korte performances onder de namen DUBIO, TWIJFELZAAIERS, KWEENIE en LARIEKOEK. De tijd is aangebroken voor de klap op de vuurpijl: de spectaculaire slotsom ODE AAN DE TWIJFEL is een theatrale, filosofische hiphop-performance vol bluf, bitches, braggadocio en Beyoncés.

De première van ODE AAN DE TWIJFEL vindt plaats in de thuisstad van KASSETT, in de Leidse Stadsgehoorzaal op zaterdag 11 mei. Klik hier voor de speellijst.

Lezing: Homo Deus (Amsterdam)

Onze wereld staat onder druk. Democratie, kapitalisme en vrijheid lijken aan slijtage onderhevig.
Artificial Intelligence rukt op. Vandaar natuurlijk de populariteit van schrijvers als Yuval Harari.
We willen weten hoe ons verhaal verder gaat.

Ekklesia meets Berlage

Gerko Tempelman over Homo Deus

Onze wereld staat onder druk. Democratie, kapitalisme en vrijheid lijken aan slijtage onderhevig.
Artificial Intelligence rukt op. Vandaar natuurlijk de populariteit van schrijvers als Yuval Harari.
We willen weten hoe ons verhaal verder gaat.

Maar dat is nou precies het probleem, stelt Harari: we hebben geen verhaal meer. We geloven nergens meer in. We gaan nergens meer heen. ‘O jee’, denk je dan. Gelukkig zijn er meer filosofen. Ze geven Harari geen ongelijk, maar leggen een ander accent: we
geloven wel ergens in, maar we zijn ons er niet van bewust. Hebben ze gelijk? Filosoof Gerko Tempelman neemt je mee in een verfrissende denkreis door heden en verleden.

Tickets: € 15 p.p. (incl. twee drankjes)
Mail naam, adres, telefoonnr en # personen naar
secretariaat@ekklesia-amsterdam.nl

Lezing Ongeneeslijk Religieus (Amsterdam)

Er is geen ontkomen meer aan: religie is terug in het publieke domein. Islamieten, nieuwe christenen en een wildgroei aan oosterse en germaanse spiritualiteit – de Groene Amsterdammer noemt het ‘de verrassende comeback van religie’. Hoe is dat gebeurd? Het is tijd voor een frisse, filosofische blik op deze materie.

Er is geen ontkomen meer aan: religie is terug in het publieke domein. Islamieten, nieuwe christenen en een wildgroei aan oosterse en germaanse spiritualiteit – de Groene Amsterdammer noemt het ‘de verrassende comeback van religie’. Hoe is dat gebeurd? Het is tijd voor een frisse, filosofische blik op deze materie.

Filosoof en theoloog Gerko Tempelman, kent beide werelden en schreef er het boek Ongeneeslijk Religieus over. In deze lezing praat hij je bij. Hij geeft een filosofische kijk op wat geloven is en hoe God verdween uit het westerse denken. Vervolgens staat hij stil bij de hedendaagse atheïstische
filosofen die het christelijke verhaal herontdekt hebben, in een zoektocht naar een verklaring voor de verwarrende ‘ongeneeslijk religiositeit’ van onze wereld. Deze lezing geeft je een verscherpte blik op onze verwarrend realiteit maar laat niet na je ook zelf aan het denken te zetten.

Lezing Ongeneeslijk Religieus (Utrecht)

Er is geen ontkomen meer aan: religie is terug in het publieke domein. Islamieten, nieuwe christenen en een wildgroei aan oosterse en germaanse spiritualiteit – de Groene Amsterdammer noemt het ‘de verrassende comeback van religie’. Hoe is dat gebeurd? Het is tijd voor een frisse, filosofische blik op deze materie.

Er is geen ontkomen meer aan: religie is terug in het publieke domein. Islamieten, nieuwe christenen en een wildgroei aan oosterse en germaanse spiritualiteit – de Groene Amsterdammer noemt het ‘de verrassende comeback van religie’. Hoe is dat gebeurd? Het is tijd voor een frisse, filosofische blik op deze materie.

Filosoof en theoloog Gerko Tempelman, kent beide werelden en schreef er het boek Ongeneeslijk Religieus over. In deze lezing praat hij je bij. Hij geeft een filosofische kijk op wat geloven is en hoe God verdween uit het westerse denken. Vervolgens staat hij stil bij de hedendaagse atheïstische
filosofen die het christelijke verhaal herontdekt hebben, in een zoektocht naar een verklaring voor de verwarrende ‘ongeneeslijk religiositeit’ van onze wereld. Deze lezing geeft je een verscherpte blik op onze verwarrend realiteit maar laat niet na je ook zelf aan het denken te zetten.

De Balie: Van God Los – Minder gelovig, meer op zoek

ALS HET GELOOF IN TRADITIONELE RELIGIES IN NEDERLAND AFNEEMT, WAT BLIJFT ER DAN OVER AAN RELIGIEUZE WAARDEN? EN WELKE VORMEN VAN ZINGEVING ZIJN ER IN DE PLAATS GEKOMEN?

Als het geloof in traditionele religies in Nederland afneemt, wat blijft er dan over aan religieuze waarden? En welke vormen van zingeving zijn er in de plaats gekomen?

Het SCP rapporteerde dat over de gehele linie minder dan de helft van Nederland nog religieus is. In de Kerk en Wereld-lezing onderzoekt hoogleraar Godsdienstsociologie Joep de Hart hoe dit zo gekomen is en wat dit betekent voor de samenleving. Hoe houdt de samenleving zichzelf ethisch bij de les in een tijd van secularisatie? En hoe kunnen religieuze waarden ons helpen in gepolariseerde discussies rond traditie en migratie?

Met onder andere:
Joep de Hart is bijzonder hoogleraar ‘Kerk en Wereld’ aan de Protestantse Theologische Universiteit. Daarnaast is hij Senior Wetenschappelijk Medewerker bij het Sociaal Cultureel Planbureau.

Ibtissam Abaaziz is mede-oprichter van Meld Islamofobie en onderzoeker aan de Erasmus van geloofsbeleving van eerste- en tweede-generatie migranten.

Stefan Paas is theoloog en publicist. Hij is hoogleraar missiologie en interculturele theologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en aan de Theologische Universiteit Kampen. In 2018 werd hij uitgeroepen tot Theoloog des Vaderlands.

Houd de website in de gaten voor de volledige programmering.