De islam komt er in het hedendaagse debat over het vrije denken slecht van af. Maar dat is niet altijd zo geweest. In de middeleeuwen waren de rollen in het debat over tolerantie en vrijheid precies omgedraaid. Het Arabische rijk bracht filosofie en wetenschap (in die tijd waren die twee inwisselbaar) naar het intolerante en onverlichte Europa en zorgde voor de eerste aanzet van wetenschappelijk denken. Hoe ging dat in z’n werk? En hoe verhoudt zich de bloeitijd van de ‘Islamitische verlichting’ tot het Islamitische geloof dat vandaag de dag zo vaak als onverlicht en intolerant wordt gezien?
Ga mee met deze reis door de geschiedenis en leer niet alleen de filosofie en wetenschap van de Arabische wereld en hun revolutionaire denkers kennen, maar ook met andere ogen naar onze eigen Westerse wereld kijken – een bezoek aan de supermarkt zal nooit meer hetzelfde zijn.
Indeling
● Rekenkunde (en waarom de wetenschap daar begint)
● Astronomie (en waarom wetenschap en godsdienst soms goed samen kunnen gaan)
● Het vrije denken (en waarom wetenschap en godsdienst soms op gespannen voet met elkaar staan) – twee bijeenkomsten
Inhoud
Met drie hoofdthema’s richten we ons op de belangrijkste wetenschappelijke vernieuwingen die in de middeleeuwen vanuit de Arabische wereld Europa binnenkwamen: rekenkunde, astronomie en het onafhankelijke denken. Die thema’s worden zichtbaar in een hele rij voorbeelden, zoals ons gebruik van getallen, de horoscoop, de reis van Columbus, en het hedendaagse tolerantiedebat. Tot zelfs de opkomst van computers. Aan de hand van drie steden volgen we het verhaal van de ongelooflijke expansie van het Arabische rijk in de middeleeuwen. Het werd drie keer zo groot als het Romeinse Rijk ooit was. Als bestuurshoofdstad bloeide in Bagdad de kennis en wetenschap. Cordoba, een Spaanse stad die het centrum werd voor Islamitisch Europa probeerde Bagdad te evenaren en slaat zo een brug tussen het Midden Oosten en Europa. Toledo is de Spaanse stad die uiteindelijk zorgde voor de link van de Arabische kennis naar de Europeanen, die tot dan toe hadden liggen te sla
Maar we worden ook zelf aan het denken gezet. Wat is er zo vanzelfsprekend aan onze eigen kennis? Is het wel zo logisch dat de aarde draait en dat we tot tien tellen bijvoorbeeld? Hoe hebben we ooit geleerd om abstract te redeneren? En wat zegt deze geschiedenis over de rol van religie in de geschiedenis van de wetenschap en het hedendaagse publieke domein?
Gerko Tempelman is filosoof en theoloog. Hij is oprichter van de Nederlandse Death Cafés en experimenteerde met een kerk voor atheïsten en dominees achter de ramen op de wallen. Onlangs kwam zijn boek ‘Ongeneeslijk Religieus’ uit. Gerko geeft lezingen over filosofie, islam, christendom en ideeëngeschiedenis. Najaar 2019 gaf hij een hooggewaar-deerde lezing voor OKW.
Deelnemers: maximaal 40
Kosten: € 65,00 voor OKW-leden: € 85,00 voor niet-leden
Wanneer u zich inschrijft voor een cursus, gaat u er mee akkoord dat uw naam, telefoonnummer en e-mailadres bekend zijn bij de docent, zodat deze in voorkomende gevallen met de cursisten kan communiceren.
Aanmelden: Stuur een mailtje naar contactpersoon Femmy Erbé met vermelding van de titel van de cursus, uw naam en telefoonnummer. (femmy.erbe@xs4all.nl) Betaling cursusgeld: het verschuldigde bedrag overmaken op rekening NL 69 INGB 000 43 167 33 t.n.v. Ver.OKW onder vermelding van de titel van de cursus en de naam van de deelnemer(s).
De inschrijving voor een cursus is pas definitief wanneer u een bevestiging van inschrijving heeft gekregen en het cursusgeld voldaan is.